Inhuldiging Koning Willem III | De Oranjes

zondag 24 maart 2013

Inhuldiging Koning Willem III

Formeel was Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk – zoals hij voluit heette – al Koning sinds 17 maart 1849 (toen zijn vader overleed) maar zijn inhuldiging vond zo’n twee maanden later plaats – op 12 mei.

Per trein arriveerden Koning Willem III en zijn vrouw Sophie, met hun twee zonen Willem en Maurits op die bewuste zaterdagochtend op het station van Amsterdam. Daar werden ze door middel van een optocht te paard naar het Koninklijk Paleis begeleid. Vanuit de Glazen Koets kregen ze een beeld van de vele versierde huizen. Publiek verdrong zich om iets van de stoet mee te krijgen. Gelukkig had dit geen – zoals bij de inhuldiging van Koning Willem II – dodelijke gevolgen. Het Wilhelmus werd gespeeld toen Koning Willem III, Koningin Sophie en de prinsjes de Dam betraden. Hoewel Koningin Sophie meteen het paleis binnen ging, nam de Koning nog uitgebreid de tijd om te schutterijen de groeten.



Kort daarna verscheen het Koninklijk gezin op het balkon van het paleis, waar ze luid werden toegejuicht. Zelfs toen ze allang weer uit beeld waren verdwenen, bleven de mensen schreeuwen van vreugde.

In de Nieuwe Kerk – waar tribunes waren gebouwd – zat het op dat moment ook al flink vol. Na een lunch in het paleis begaf de Koning – gehuld in de mantel – zich naar de kerk. Omdat de mantel slechts 9 jaar daarvoor nog gerestaureerd was voor de inhuldiging van Koning Willem II hoefde er nu niets aan veranderd te worden. De Koningin nam met haar zoons plaats in de Koninklijke tribune naast het troonpodium. Met de volgende woorden richtte de Koning zich tot de regering:

  “Mijne Heeren! Leden der Staten-Generaal! Door Mijne geboorte en de grondwet , na het afsterven van Mijnen onvergetelijken Vader, tot den Koninklijken Troon der Nederlanden geroepen, heb Ik onmiddellijk de Regering aanvaard en dit plegtig aan al Mijne beminde onderdanen bekend gemaakt. Thans is het oogenblik daar, dat Ik, voor het oog van den Almagtige, die het lot van Koningen en Volken in handen heeft, Mij, onder inroeping van Zijnen Heiligen Naam, aan Mijn edel, trouw en ordelievend Volk zal verbinden. Hoog is de betrekking waarin Ik geplaatst ben. Zwaar zijn de pligten die op Mij rusten. Ook den Koningen kleven menschelijke zwakheden aan, en daarom behoeven zij instellingen en zelfstandige voorlichting, dat de Kroon een brandpunt blijve dat weldadigen gloed verspreidt. Dit Volk, dat een der eerste is geweest om uit deze duisternis, het geweld en de verdrukking der middeleeuwen orde en vrijheid en waarborgen voor het behoud van beide te voorschijn te roepen, heeft ook thans weder, naar de behoefte des tijds, zijne instellingen herzien en bevestigd. Koning en Volk , Oranje en Nederland hebben met kalmte dit gewillig werk volbragt, en de onberekenbare voorregten van rust en vrede zijn het deel van den dierbaren Nederlandschen grond gebleven. Indien wij het oog slaan op de beroeringen, die een groot deel van Europa teisteren, op de vernietiging der bronnen van bestaan en welvaart, die zulke treffende lessen geven, laat ons dan Gode dankbaar zijn, die het dierbaar Vaderland heeft behoed, en sluiten wij ons naauwer en naamver aaneen, opdat wij Zijnen zegen mogen waardig blijven. Laten wij ons dagelijks afvragen, of wij onze pligten als Nederlanders jegens het Vaderland, Ik als Koning, Gij, Mijne Heeren! als Vertegenwoordigers des Volks, allen hebben vervuld, en die Regter, die in ons binnenste is, dien niemand verloochenen kan, zal ons den weg wijzen tot handhaving der eer, lot bevordering van het belang des Lands. Onze rustige houding in deze bewogen tijden heeft ons niet slechts behoed voor groote rampen: zij heeft ook het aanzien des Rijks vermeerderd; want zij heeft de bewondering van alle beschaafde volken tot zich getrokken. Ik verbind Mij aan een Volk , grooter in deugden dan in het bezit van een uitgestrekt grondgebied; krachtiger door eensgezindheid dan door zielenlal. Het is eene grootsche roeping, Koning van zulk een Volk te zijn."


Na deze hoogdravende woorden legde de Koning met luide stem de volgende traditionele eed af: “Ik zweer aan het Nederlandsche Volk , dat Ik de Grondwet van het Rijk steeds zal onderhouden en handhaven. Ik zweer, dat Ik de onafhankelijkheid en het grondgebied des Rijks met al Mijn vermogen zal verdedigen en bewaren ; dat Ik de algemeene en bijzondere vrijheid en de regten van alle Mijne onderdanen zal beschermen, en tot instandhouding en bevordering van de algemeene en bijzondere welvaart alle middelen zal aanwenden, welke de wetten ter Mijner beschikking stellen zoo als een goed Koning schuldig is te doen. Zoo waarlijk helpe Mij God Almagtig!” 



“Koning Willem III is ingehuldigd, Leve de Koning!” klonk het gelijktijdig uit duizenden monden in de kerk. Vervolgens werd er nog eens flink op een trompet geblazen, waarna de Koning feestelijk uit de kerk naar het paleis liep waar hij vervolgens nog vijf dagen verbleef om allerlei mensen te ontvangen.

Koningin Sophie blikte in een brief aan een vriendin later terug op de inhuldiging: “De inhuldiging in Amsterdam is uitstekend verlopen. Ik zag er goed uit en hij ook. Het is gebruikelijk, dat de Koning en Koningin niet tegelijk arriveren. Toen ik alleen binnenkwam met mijn twee jongens, werd ik uitbundig toegejuicht. Bij mijn vertrek kwamen er mensen van hun zitplaatsen naar mij toe, een oude man kuste de zoom van mijn japon en riep: “Oh u bent even mooi als goed!” Wat ik hier schrijf lijkt erg ijdel en dwaas, maar u weet hoe weinig demonstratief Nederlanders zijn, daarom betekent dit heel veel. Mijn Koning gedroeg zich voortreffelijk, sprak zijn rede duidelijk en waardig uit. Alles bij elkaar hebben wij een goede indruk gemaakt."

Willem III zou uiteindelijk bekend staan als Koning Gorilla. Hij kon vaak woest worden op de ministers. In zijn privéleven had hij affaires en ondertussen conflicten met zijn zoons. Hij kwam altijd driftig, egoïstisch en boos over maar schonk ons land uiteindelijk samen met zijn laatste – en veel jongere vrouw – Emma wél een troonopvolgster: Wilhelmina.

Foto's : © Nationaal Gevangenismuseum 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten