De 4 vrouwen van Willem van Oranje

"De vrouwelijke echtgenotes van de Oranjes" deel 1

De komende maanden wil ik de vrouwelijke en de mannelijke familieleden van de Oranjes behandelen. We kennen allemaal de stadhouders en de koningen en de prinsen en prinsessen, maar weten we ook iets van hun echtgenoten? Toen Prins Claus stierf en op zijn begrafenis waren zijn zusters aanwezig. Vele wisten niet eens dat hij zusters had en zo wil ik de wederhelften van de Oranjes eens nader belichten. De bedoeling is dus dat ik de achtergrond uitdiep, wie hun ouders zijn evt. broers en zussen. Ik begin met de vrouwelijke echtgenotes en in de loop van het jaar worden de mannelijke echtgenotes en hun familie behandeld. (ter verduidelijking * = geboorteteken, += overlijdensteken, x= getrouwd %= gescheiden. Deze tekens gebruiken ze in de Genealogie of stamboomonderzoek, verdieping in de achtergrond)
Anja.

Willem van Oranje * Slot Dillenburg 24-04-1533 + Delft 10-07-1584 (doodgeschoten door Balthasar Gerards. Hij trouwt voor de 1e maal met Anna, Gravin van Buren en Egmond in de Sint Lambertuskerk te Buren op 08-07-1551. Gravin Anna is * Buren 08-08-1533 en zij is + Breda 24-03-1558. Het huwelijk tussen Willem van Oranje en Anna van Buren was erg gelukkig en Willem was dan ook kapot van verdriet, Hij kreeg hoge koorts, maar stond erop Anna’s begrafenis zelf te regelen. Evenals Anna’s oudste dochtertje werd ze ten ruste gelegd in de Grote of Onze Lieve Vrouwe Kerk te Breda.
Foto: Grote kerk en de Lambertuskerk

Al ver vanaf buiten de stadswallen verrijst één van de hoogtepunten van Buren aan de horizon, de Sint Lambertuskerk, in 1367 gesticht als kleine kapel. De kerk is in het jaar 1395 tot parochiekerk verheven en naar Sint Lambertus vernoemd. Tijdens het zomerseizoen is de kerk ’s middags geopend en een bezoek is zeer de moeite waard. In de kerk is ook een belangrijk monument te zien: de graftombe van de Graven van Buren. In de kelder rusten Frederik van Egmond- Buren, zijn zoon Floris, zijn kleinzoon Maximiliaan met zijn echtgenote Françoise de Lannoij, de ouders van Anna van Buren. Maria van Oranje- Nassau – dochter van Willem van Oranje en Anna van Buren – is hier als laatste bijgezet in 1616.
Foto:Het voormalige kasteel

Gravin Anna werd geboren op het kasteel van Buren als dochter van Graaf Maximiliaan van Buren en Egmond * 1509 en + Brussel 24-12-1548 en Francoise de Lannoy (1513-1562) met wie hij in 1531 trouwde. Zij kregen 1 dochter, Anna, die later de eerste echtgenote werd van Willem van Oranje.
Foto:Graaf Maximiliaan van Buren en zijn dochter Gravin Anna

Gravin Anna werd de moeder van Maria *Breda 23-11-1553 + Breda 23-06-1554 Philips Willem * Buren 29-12-1554 + Brussel 20-02-1618 Maria * Breda 07-12-1556 +Buren 10-10-1616
Foto:Portret van Maria en Philips Willem

Keizer Karel V en zijn zuster Landvoogdes Maria van Hongarije bemiddelen bij de onderhandelingen van het huwelijk van Prins Willem en Anna van Buren. Door het erfgoed dat Anna met het huwelijk meebrengt wordt de al schatrijke Prins Willem, door de erfenis van Prins Rene van Chalon van Oranje, een van de rijkste edele der Nederlanden. Anna erft van haar grootmoeder Maria Bouchet de heerlijkheden Beverweerd en dijk. De zoon van Prins Willem 'de Zwijger', Prins Maurits schenkt deze heerlijkheden later aan zijn bastaardzoons, hierdoor ontstaan de takken Nassau-Beverweerd en Nassau-Odijk. ( zie hiervoor het thema Bastaardkinderen, KLIK HIER)
Foto:Standbeeld

De 2e vrouw van Willem van Oranje was Prinses Anna van Saksen * Dresden 23-12-1544 + Dresden 18-02-1574, de enige dochter van Keurvorst Maurits van Saksen en Prinses Agnes van Hessen (1527-1555) zij trouwde in 1541. Agnes is de dochter van Landgraaf Philip I van Hessen.
Foto:Keurvorst Maurits van Saksen en zijn dochter Anna, 2e vrouw van Willem van Oranje

Anna en Willem van Oranje trouwen in Leipzig op 24 augustus 1561. De huwelijkssluiting kreeg tegenwerkingen te verduren vanwege het verschil in geloofsovertuigingen tussen beide aanstaande echtelieden. Maar Willem van Oranje zette toch door omdat hij een goede partij in zijn rijke bruid zag en zo ook de steun van Saksen, Hessen en de Palts verwierf. Anna was de dochter van de keurvorst Maurits van Saksen en zij was streng Luthers opgevoed. Maar het huwelijk werd geen succes, ondanks de vijf kinderen die ze kregen:

Anna (31 oktober 1562, vrijwel direct daarna overleden)

Anna ( 5november 1563 -13 juni 1588), trouwde met Willem Lodewijk van Nassau, haar neef.

Maurits (18 december 1565- 8 december 1566

Maurits (de latere stadhouder (14 november 1567-23 april 1625)

Emilia (10 april 1569 -16 maart 1629), trouwde met Emanuel van Portugal (1568-1638)

Prinses Anna was wispelturig, kreeg geregeld woedeaanvallen en depressieve buien. Ze dronk vaak en gaf veel geld uit. Ook pleegde ze overspel met Jan Rubens de vader van de vermaarde schilder). Zij kreeg zelfs een kind van haar minnaar, Christina van Dietz. Hiervoor werd zij in 1569 gearresteerd. Twee jaar later werd het huwelijk ontbonden. Anna werd vervolgens krankzinnig verklaard. De resterende tijd van haar leven bracht ze door in een dichtgemetselde kamer in het paleis van de Saksische keurvorst in Dresden. Ze stierf daar aan uitputting. Ze ligt in Meiben begraven.

De 3e vrouw van Willem van Oranje: Charlotte de Bourbon *1546/1547 + Antwerpen 03-05-1582, dochter van Louis III de Bourbon, hertog van Montpensier en Jacqueline de Longwy, Gravin van Bar-sur-Seine. Charlotte was sinds 12-07-1575 de echtgenoot van Willem van Oranje. Zij trouwde in Brielle en wel in de Sint Catharijne kerk

In 1559 werd zij geïnstalleerd als abdis van Jouarre alwaar zij sinds haar vroegste jeugd verbleef onder bescherming van haar tante Louise. In 1572 vluchtte zij uit het klooster en ging over tot het Calvinisme onder bescherming van de calvinistische Frederik III van der Paltz.

Foto:Charlotte de Bourbon en de Sint Catharijnekerk te Brielle

Het huwelijk van Willem van Oranje met Charlotte de Bourbon in 1575 baarde in een aantal opzichten groot opzien. In de eerste plaats was Willem gescheiden van zijn vorige vrouw Anna van Saksen. Daarnaast was Charlotte een afvallige non. Dit derde huwelijk van Willem was geen huwelijk uit berekening, zoals gewoonlijk in die dagen, maar uit wederzijdse liefde en genegenheid.

Na de eerste mislukte aanslag op Willem op 18 maart 1582 verzorgde Charlotte haar man erg intensief. Zij raakte daardoor erg verzwakt. Ze overleed op 5 mei van datzelfde jaar aan een longontsteking. Charlotte de Bourbon is begraven in de Grote of Onze-Lieve-Vrouwe Kathedraal in Antwerpen, in een graf dat tegenwoordig niet terug te vinden is. Haar dood wordt door zeer veel mensen betreurd. Charlotte en Willem kregen zes dochters:

Louise Juliana (1576-1644) getrouwd met Frederik van der Palts

Elisabeth (1577-1642) gehuwd met Henri de La Tour, Hertog van Bouillon

Catharina Belgica (1578-1648) gehuwd met Filips Lodewijk II van Hanzau Munzenberg

Charlotte Flandrina (1579-1640) abdis van St. Croix

Charlotte Brabantina(1580-1631) getrouwd met Claude de La Tremoille

Emilia Antwerpiana (1582-1657) getrouwd met Frederik van Zweibrucken

De vierde vrouw van Willem van Oranje: Louise de Coligny * Chatillon 23-09-1555 + Fontaineblue 01-03-1620, dochter van Gaspard de Coligny en Charlotte de Laval

Foto:Gaspard de Coligny en zijn dochter Louise de Coligny / Bartlomeüsnacht

Op 26 mei 1572 was zij op 17-jarige leeftijd getrouwd met Charles de Teligny. Nadat zowel Charles als haar vader tijdens de Bartlomeüsnacht (24 augustus 1572) waren vermoord, vluchtte zij naar Zwitserland. De Bartlomeüsnacht (bloedbruiloft) was een massale moordpartij op de Franse protestanten, die plaatsvond in de nacht van 23 op 24 augustus 1572. In de loop van de daaropvolgende maanden verspreidde een golf van geweld zich over heel Frankrijk, waarbij uiteindelijk ongeveer 20.000 protestantse hugenoten de dood zouden vinden. Op 12 april 1583 trouwde zij met prins Willem I in Antwerpen. Dit was het enige jaar dat zij niet in rouwkleding was gekleed. Het huwelijk van Willem en Louise was politiek beladen, haar Franse afkomst maakte Louise niet erg populair in de Nederlanden. Hun zoon Frederik Hendrik werd geboren op29 januari 1584. Op 10 juli van dat zelfde jaar overleed Willem van Oranje als gevolg van de aanslag van Balthasar Gerards waardoor Louise voor de tweede maal weduwe was geworden.

Foto: De moord op Willem van Oranje, en Louise de Coligny

Nadat Louise de Coligny in 1619 tevergeefs had getracht de executie van Johan van Oldenbarnevelt te voorkomen, vertrok ze naar Frankrijk, waar ze tot haar dood in 1620 verbleef bij de Franse Koningin-moeder Maria de Medici.
Foto:Koningin moeder Maria de Medici van Frankrijk

(Door Anja van der Steen)