Koningin Beatrix opent Rembrandtjaar

In aanwezigheid van koningin Beatrix wordt vandaag in het Stedelijk Museum De Lakenhal te Leiden de tentoonstelling Rembrandts Moeder, Mythe en Werkelijkheid geopend. Met de expositie wordt de aftrap gegeven van het herdenkingsjaar Rembrandt 400, een jaar waarin met bijzondere tentoonstellingen en evenementen in Leiden, Amsterdam en Den Haag wordt gevierd dat Rembrandt van Rijn 400 jaar geleden in Leiden is geboren. Koningin Beatrix is beschermvrouw van het Rembrandt-herdenkingsjaar. Mythe of realiteit? Het Stedelijk Museum De Lakenhal toont aan de hand van 42 schilderijen, 22 etsen en 3 tekeningen niet alleen de mythe rond Rembrandts familieleden, maar ook zijn fascinatie voor het weergeven van ouderdom. Al in de 17de eeuw werden familieleden van Rembrandt herkend in Rembrandts schilderijen. Voor veel van deze identificaties blijken historische gronden te bestaan, terwijl andere lijken te zijn voortgekomen uit een levendige fantasie. Wordt op de doeken met de naam 'Rembrandts moeder' wel werkelijk Rembrandts moeder geportretteerd? Romantische behoefte Op de grote Rembrandt-tentoonstelling van 1898 in het Stedelijk Museum Amsterdam werd een vijfde van de geëxposeerde werken geïdentificeerd als portretten van Rembrandts naaste familieleden. Tegenwoordig zijn die oude identificaties niet langer gangbaar. Een aantal werken draagt - eerder uit nostalgisch oogpunt - nog wel de titel 'Rembrandts vader' of 'Moeder van Rembrandt', maar volgens kunsthistorici zijn die titels het resultaat van een romantische behoefte om Rembrandt te zien als schilder die zich als geen ander liet inspireren door zijn eigen, liefst huiselijke omgeving. In de tentoonstelling wordt vooral het raadsel rond de oude bijbellezende vrouw onderzocht, die vaak door Rembrandt is geportretteerd en al vanaf de 17de eeuw wordt aangeduid als zijn moeder. De meningen over de identificatie van de vrouw lopen tot vandaag de dag uiteen.